یکی از موضوعات مهم در حقوق ایران موضوع دعاوی ۳ گانه است، در راستای پاسخ به این سوال که دعاوی ۳ گانه چیست باید بیان داشت که این دعاوی عبارتند از تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت مواد ۱۵۸ الی ۱۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی به این ۳ دسته از دعاوی اختصاص دارد.
امروز در بلاگ پیش رو سعی داریم تا با تعاریف و نکات مهم مربوط به دعاوی سه گانه آشنا شویم پس با ما در ادامه ی بلاگ همراه باشید. حال برای آشنا شدن با هریک از مفهوم مذکور لازم است تا در ابتدا ی موضوع با تعریف هریک از آن ها آشنا شد.
ماده ی ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص تصرف عدوانی بیان داشته است: دعوای تصرف عدوانی، عبارتست از ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده است و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید.
ماده ی ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی در باب دعوای ممانعت از حق بیان داشته است: تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد.
ماده ی ۱۶۰ قانون مذکور همچنین درباب دعوای مزاحمت بیان داشته است: دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیر منقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون این که مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.
برای طرح این دعاوی باید نکاتی را مد نظر قرارداد حال آنچه در مورد دعاوی سه گانه تصرف باید بدانید شامل موارد ذیل است:
۱.برای طرح این دعوی ۳ رکن لازم است که این ارکان عبارت است از:
- الف) سبق تصرف خواهان (سابقا ملک در تصرف خواهان بوده باشد)
- ب) لحوق تصرف خوانده (در حال حاضر ملک در تصرف خوانده باشد)
- پ)عدوانی بودن تصرف خوانده (تصرف فعلی خوانده بدون رضایت خواهان و حکم مرجع صالح باشد)
- نکته ی دومی که باید بدان توجه داشت این است که کسی که راجع به مالکیت یا اصل حق ارتفاق و انتفاع اقامه دعوا کرده است، نمیتواند نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق، طرح دعوا نماید. (ماده ۱۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی)
- نکته ی دیگری که باید مد نظر قرار گیرد این است که هر سه این دعاوی از دعاوی غیر مالی محسوب می شوند اما غیر مالی که به اعتبار مال مورد دعوا غیر مالی شده است (یعنی همان مفهوم غیر مالی اعتباری).
- در ادامه باید بیان داشت در دعاوی مذکور قانون گذار حمایت خود را بر متصرف فعلی معطوف کرده است و اصل بر صحت متصرف فعلی است بنابر این شخص مدعی تصرف عدوانی، ممانعت و مزاحمت از حق باید تصرف سابق خود را اثبات نماید و سند مالکیت می تواند اماره ای بر سبق تصرف مدعی باشد.
- نکته ی مهم دیگر راجب دادگاه صالح برای طرح دعواست، در این راستا دادگاهی که صلاحیت طرح دعوا و رسیدگی به این دعاوی را دارد دادگاه محل وقوع مال غیر منقول می باشد.
- رسیدگی به این دعاوی تابع تشریفات آیین دادرسی نبوده و خارج از نوبت انجام می شود.
- رأی صادره بلافاصله به دستور مرجع صادر کننده، اجرا خواهد شد و درخواست تجدید نظر مانع از اجرا حکم نخواهد بود
- و به عنوان نکته ی آخر باید متذکر شد که کسی که راجع به مالکیت یا اصل حق انتفاع و ارتفاق اقامه دعوی کرده است، نمی تواند نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق طرح دعوا نماید. ماده ی ۱۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی در این خصوص بیان می دارد:” کسی که راجع به مالکیت یا اصل حق ارتفاق و انتفاع اقامه دعوا کرده است، نمیتواند نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق، طرح دعوا نماید.”
سلام اگر شخصی مزاحم تصرفات مستاجر در ملک استیجاری باشد دعوای حقوقی ای که برای مستاجر قابل طرح هست رو بفرمایید؟؟؟؟؟ وهمچین چه دعوای کیفری ای قابل طرح هست
تخلیه ید
در پاسخ سوال دوست عزیز مبنی بر مزاحمت تصرف مستاجر در ملک استیجاری ، می‌بایست دعواي ممانعت از حق مطرح گردد نه تخلیه يد،
تخلیه يد در زمانی مطرح می‌گردد که مستاجر ملک را تخلیه نمینماید